Chính phủ số là gì?
Theo Bộ TT&TT, Chính phủ số là chính
phủ có toàn bộ hoạt động an toàn trên môi trường số, có mô hình hoạt động được
thiết kế lại và vận hành dựa trên dữ liệu và công nghệ số, để có khả năng cung
cấp dịch vụ chất lượng hơn, đưa ra quyết định kịp thời hơn, ban hành chính sách
tốt hơn, sử dụng nguồn lực tối ưu hơn, kiến tạo phát triển, dẫn dắt chuyển đổi số quốc
gia, giải quyết hiệu quả những vấn đề lớn trong phát triển và quản lý kinh tế -
xã hội. Hay nói một cách khác, đây là quá trình chuyển đổi số của chính phủ.
Chính phủ số là chính phủ điện tử, thêm “bốn Có”,
có toàn bộ hoạt động an toàn trên môi trường số, có khả năng cung cấp dịch vụ
mới nhanh chóng, có khả năng sử dụng nguồn lực tối ưu và có khả năng kiến tạo
phát triển, dẫn dắt chuyển đổi số quốc gia, giải quyết hiệu quả những vấn đề
lớn trong phát triển và quản lý kinh tế - xã hội.
Sự khác nhau giữa chính phủ số và chính phủ
điện tử
Chính phủ điện tử là chính phủ tin học
hóa quy trình đã có, cung cấp trực tuyến các dịch vụ hành chính công đã có.
Chính phủ số là chính phủ chuyển đổi số, đổi mới mô hình hoạt động, thay đổi
quy trình làm việc, thay đổi cách thức cung cấp dịch vụ, nhanh chóng cung cấp dịch
vụ công mới.
Một trong những thước đo chính của chính
phủ điện tử là số lượng dịch vụ hành chính công trực tuyến. Còn một trong những
thước đo chính của chính phủ số là số lượng dịch vụ hành chính công giảm đi, số
lượng dịch vụ công mới, mang tính sáng tạo phục vụ xã hội tăng lên, nhờ công
nghệ số và dữ liệu.
Chính phủ điện tử thì chủ yếu sử dụng công nghệ
thông tin. Còn chính phủ số thì sử dụng công nghệ số, nhất là các công nghệ của
cuộc cách mạng công nghiệp 4.0.
Việc phân biệt ra các mức độ phát triển,
là chính phủ điện tử và chính phủ số, không có nghĩa là làm tuần tự, làm xong
chính phủ điện tử rồi mới làm chính phủ số.
Quá trình phát triển chính phủ điện tử
đã diễn ra từ nhiều năm nay, và sẽ cơ bản được hoàn thành vào năm 2021-2022 với
mục tiêu 100% dịch vụ công của các bộ, ngành, địa phương đủ điều kiện được đưa
lên mức độ 4.
Với việc ban hành Chiến lược phát triển
chính phủ điện tử, hướng tới chính phủ số giai đoạn 2021-2025 định hướng đến
năm 2030, Việt Nam đã bắt đầu khởi động quá trình phát triển chính phủ số, thực
hiện song song với quá trình phát triển chính phủ điện tử.
Phát triển chính phủ số là sự thay đổi
nhận thức, từ đó thay đổi cách làm. Trước đây làm chính phủ điện tử thì chỉ
nghĩ đến việc tin học hóa, cung cấp dịch vụ hành chính công trực tuyến. Hiện
nay, làm chính phủ số thì phải nghĩ đến đưa mọi hoạt động của chính phủ, ví dụ
hoạt động thanh tra, lên môi trường số.
Trước đây làm chính phủ điện tử thì chỉ
nghĩ đến việc đầu tư hệ thống thông tin, số hóa từng quy trình, 10 năm mới đưa
được 10% dịch vụ công trực tuyến lên mức độ 4.
Hiện nay làm chính phủ số thì nghĩ đến
việc sử dụng nền tảng, số hóa toàn bộ, trong 3 tháng đưa 100% dịch vụ công trực
tuyến lên mức độ 4 với chi phí thấp hơn.
Theo Bộ TT&TT, khi nói đến phát
triển chính phủ số chính là nói phát triển chính phủ điện tử, chính phủ số đã
bao hàm chính phủ điện tử. Chính phủ số bản chất là chính phủ điện tử, bổ sung
những thay đổi về cách tiếp cận, cách triển khai mới nhờ vào sự phát triển của
công nghệ số./.