Đây là nội dung chính được trao đổi tại Hội nghị tín dụng
đối với bất động sản và phát triển nhà ở xã hội do Ngân hàng Nhà nước (NHNN)
Việt Nam phối hợp với Bộ Xây dựng tổ chức ngày 13/11 tại Hà Nội.
Thời điểm khó
khăn nhất đã qua nhưng còn nhiều vướng mắc
Tại hội thảo, các DN bất động sản đã có các kiến nghị về
vấn đề lãi suất, hạn mức tín dụng của ngân hàng thương mại cũng như điều kiện
tiếp cận tín dụng, thời hạn tiếp cận tín dụng…
Cụ thể, ông Phạm Thiếu Hoa - Chủ tịch HĐQT Vinhomes đánh
giá cao sự nỗ lực của Chính phủ, NHNN cũng như hệ thống các ngân hàng thương
mại (NHTM) đã có nhiều hoạt động, kiến tạo, giúp đỡ DN. Tuy vậy, đại diện
Vinhomes cho rằng, lãi suất vẫn chưa hạ như kỳ vọng, một số ngân hàng bị hạn
chế room tín dụng.
Còn ông Nguyễn Quốc Hiệp, Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần
đầu tư Bất động sản Toàn cầu (GP.Invest) nhận định: "Vướng mắc 70% là pháp
lý, có dự án kéo dài 15 năm chưa giải phóng mặt bằng xong, rất tốn thời
gian".
Đại diện GP.Invest cũng phản ánh phải cần quá nhiều thủ
tục hành chính, điều này ảnh hưởng lớn tới DN. Ông Nguyễn Quốc Hiệp cũng đề
xuất các cơ quan liên quan cần sớm có phương án định giá đất cho địa phương áp
dụng, đồng thời rút ngắn quy trình để hỗ trợ tín dụng cho DN kịp thời hơn.
Ông Nguyễn Văn Cường, Phó Chủ tịch tập đoàn Hưng Thịnh đề
nghị, trong bối cảnh điều kiện pháp lý còn nhiều vướng mắc khiến việc triển
khai các dự án kéo dài như thời gian qua, đề nghị các ngân hàng tối giản hóa
các điều kiện cho vay, đồng thời kéo dài thời gian cho vay hơn so với bình
thường để DN có thêm thời gian xoay sở.
Còn ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản
Thành phố Hồ Chí Minh (HoREA) đề nghị NHNN xem xét hướng dẫn các ngân hàng
thương mại về cách hiểu và vận dụng, "nới một chút" các điều kiện vay
vốn (không hạ chuẩn) để hỗ trợ và tạo điều kiện cho các chủ đầu tư dự án bất
động sản, nhà ở thương mại, người mua nhà, nhà đầu tư được tiếp cận tín dụng
thuận lợi hơn trong tình hình thị trường bất động sản vẫn còn đang rất khó khăn
hiện nay.
Khi DN chưa đủ điều kiện huy động vốn bán nhà ở hình
thành trong tương lai thì nguồn vốn vay tín dụng có vị trí rất quan trọng và là
"bà đỡ" giúp cho chủ đầu tư triển khai thực hiện dự án, thi công các
công trình của dự án.
Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị phát biểu tại Hội nghị
Ngân hàng vừa cần
các DN BĐS lành mạnh hồi phục
Ông Nguyễn Thanh Tùng - Tổng giám đốc Vietcombank cho
biết, Vietcombank rất coi trọng việc hỗ trợ tín dụng các ngành kinh tế, trong
đó có lĩnh vực BĐS, bằng chứng là tỷ trọng tín dụng BĐS chiếm 24,6% tổng dư nợ
tín dụng của Vietcombank. Đại diện Vietcombank chia sẻ đã nhiều lần giảm lãi suất
(lên tới 2,5%) với tổ chức, cá nhân nhưng mặt bằng giá BĐS vẫn cao và có xu
hướng tăng.
"Cơ cấu sản phẩm bất động sản chưa cân đối, giá vẫn
cao so với thu nhập. Các giao dịch bất động sản chủ yếu là mua đi, bán lại của
các môi giới, trong khi tâm lý nhiều khách hàng lại chờ giá xuống thêm mới
xuống tiền, những vấn đề phát sinh có thể gây bong bóng bất động sản",
lãnh đạo Vietcombank nhận định.
Nhấn mạnh vướng mắc về pháp lý cũng có ở một số lĩnh vực,
không riêng lĩnh vực BĐS, theo ông Lê Ngọc Lâm, Tổng Giám đốc BIDV, ngân hàng
này đã phê duyệt tín dụng 26.000 tỷ đồng cho các dự án, đến nay mới giải ngân
được 8.000 tỷ đồng, còn khoảng 18.000 tỷ đồng phải chờ các thủ tục pháp lý mới
giải ngân được như: cấp giấy phép xây dựng, giải phóng mặt bằng...
Về lãi suất, ông Lê Ngọc Lâm cho hay, định kỳ 3-6 tháng
ngân hàng sẽ rà soát, do đó, cho đến nay, loại trừ các khoản vay có lãi suất cố
định cao từ trước (giai đoạn lãi suất huy động cao) thì mặt bằng lãi suất đã
giảm theo lãi suất huy động.
Có cùng quan điểm, ông Nguyễn Đức Vinh, Tổng giám đốc
VPBank khẳng định: Lãnh đạo Chính phủ đặc biệt quan tâm đến thị trường BĐS. Tuy
nhiên, 70-80% khó khăn của thị trường này không nằm ở lãi suất ngân hàng mà là
các quy định, chính sách.
Với các DN BĐS, ông Nguyễn Đức Vinh cho rằng, cũng phải
nghiêm túc thực hiện tái cơ cấu.
"Lúc nguồn tiền còn dễ dàng, tăng trưởng nóng, các
DN bung ra làm quá mạnh, "ôm" nhiều dự án, đến khi khó khăn cũng vẫn
cố giữ dự án rồi kêu cứu và vẫn chờ lãi mới bán là không hợp lý. Các DN cũng
phải tính đến hạ giá, bán bớt dự án, tái cơ cấu, sử dụng vốn minh bạch, hiệu
quả hơn", ông Nguyễn Quang Vinh nói.
Ông Phùng Quang Hưng, Phó Tổng Giám đốc Techcombank kiến
nghị Bộ Tài chính thúc đẩy tính thanh khoản thị trường trái phiếu để hỗ trợ
kênh dẫn vốn, không chỉ phụ thuộc tín dụng. Đáng chú ý, đại diện Techcombank
cũng đề nghị NHNN cân nhắc giảm hệ số rủi ro cho vay BĐS xuống thấp hơn mức
200% như hiện nay và xem xét giãn tỷ lệ cho vay bất động sản trên tổng dư nợ để
xếp hạng tín nhiệm.
Tại Hội nghị, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị
khẳng định: "Bộ Xây dựng sẽ tập trung giải quyết một số vấn đề tồn đọng.
Thứ nhất là trong xây dựng pháp luật, phối hợp cùng các cơ quan Quốc hội để rà
soát lại các dự án, các DN bất động sản và góp ý cho các Nghị định, Thông tư,
đơn giản hóa các thủ tục, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và DN bất động
sản".
Thứ hai, Bộ Xây dựng sẽ phối hợp để xử lý các đề xuất,
kiến nghị của địa phương trong nhà ở, phát triển nhà ở xã hội với mục tiêu phát
triển 1 triệu căn nhà ở xã hội. Bên cạnh đó, Bộ sẽ tích cực rà soát, cơ cấu lại
các dự án, sản phẩm. Bộ Xây dựng sẽ đẩy mạnh cải cách các thủ tục hành chính,
cùng các DN bất động sản tháo gỡ khó khăn cho các dự án...
Kết luận Hội nghị, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng ghi
nhận những ý kiến đóng góp của các Hiệp hội, DN bất động sản cũng như phản hồi
từ các NHTM.
Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho biết, thời gian qua,
Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã quyết liệt các biện pháp, thành lập Tổ tháo
gỡ khó khăn và đã có chuyển biến tích cực.
Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng khẳng định NHNN sẽ chỉ đạo các TCTD tiết
giảm chi phí, ứng dụng công nghệ hõ trợ cho các DN đặc biệt DN có uy tín cao
trong quá trình vay vốn
Gần đây nhất, Thủ tướng ban hành Công điện 993/CĐ-TTg ngày
24/10/2023 của Thủ tướng Chính phủ. Ngay khi có Công điện này, Thống đốc cho
biết, NHNN đã chỉ đạo các đơn vị chức năng rà soát, tổng hợp số liệu, phối hợp
với các đơn vị của Bộ Xây dựng, hai Bộ thống nhất triển khai hội nghị Triển
khai Công điện 993/CĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ.
Tuy nhiên, thống đốc NHNN cũng thừa nhận, dù tích cực
tháo gỡ nhưng thị trường BĐS vẫn còn nhiều khó khăn như: vướng mắc về hệ thống
thủ tục pháp lý liên quan đến đất đai, quy hoạch, đầu tư xây dựng; mất cân đối
cung cầu tại các phân khúc, dư thừa nhà ở cao cấp, biệt thự trong khi nhà ở xã
hội, nhà ở giá rẻ còn hạn chế....
Để tăng cung nhà ở xã hội, Bộ Xây dựng là đầu mối cùng
các bộ ngành địa phương triển khai, NHNN phối hợp với Bộ Xây dựng để có sản
phẩm cũng như đáp ứng nhu cầu mua nhà của người có thu nhập thấp. Vấn đề hiện
nay theo thống kê của Bộ Xây dựng là có 50% nhu cầu nhà ở không đủ điều kiện
vay. Do đó, để giải quyết vướng mắc, cần sửa đổi các quy định như Luật Kinh
doanh bất động sản...
Thống đốc khẳng định, NHNN chỉ đạo các TCTD bám theo đúng
tinh thần chỉ đạo theo đúng Nghị quyết số 33/NQ-CP của Chính phủ về một số giải
pháp tháo gỡ và thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển an toàn, lành mạnh,
bền vững. Theo đó, cần bảo đảm cân đối cung cầu, quản trị DN. Các DN BĐS nên
điều chỉnh giá bán, điều chỉnh mục tiêu lợi nhuận để thúc đẩy thị trường.
"NHNN đề nghị các TCTD cân đối vốn, tiếp tục cung
ứng cho nền kinh tế nói chung và BĐS nói riêng, trong đó, khuyến khích cho các
DN kinh doanh hiệu quả vay vốn", Thống đốc nêu quan điểm.
Về thủ tục, người đứng đầu ngành ngân hàng đề nghị các
TCTD và DN cần ngồi lại trao đổi về các dự án cụ thể để có giải pháp chung
thống nhất, cần lưu ý "đơn giản hóa nhưng hồ sơ phải minh bạch, lành mạnh,
đẩy nhanh tiến độ giải ngân’.
"NHNN sẽ chỉ đạo các TCTD tiết giảm chi phí, ứng
dụng công nghệ hỗ trợ cho các DN đặc biệt là DN có uy tín cao trong quá trình
vay vốn. Về tài sản đảm bảo, lãnh đạo NHNN khẳng định không có quy định nào bắt
buộc phải có, với ngân hàng quan trọng là tính khả thi của dự án, DN cần chứng
minh dự án có tính khả thi", Thống đốc nói.
Bà Hà Thu Giang, Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế
(NHNN) cho biết, đến 30/9, tổng dư nợ tín dụng đối với lĩnh vực bất động sản
của các tổ chức tín dụng đạt 2,74 triệu tỷ đồng, tăng 6,04% so với 31/12/2022,
chiếm tỷ trọng 21,46% tổng dư nợ đối với nền kinh tế. Trong số đó, tín dụng bất
động sản tập trung vào mục đích tiêu dùng chiếm 64% và dư nợ đối với hoạt động
kinh doanh bất động sản chiếm tỷ trọng 36% dư nợ tín dụng lĩnh vực bất động
sản./.