1. Phạt nặng "cò đất tự phong", không có chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản

          Theo khoản 2 Điều 3 Luật Kinh doanh bất động sản năm 2014, môi giới bất động sản hay còn được gọi là "cò đất" là người làm trung gian cho các bên khi mua bán, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê mua bất động sản.

          Tại Điều 62 Luật Kinh doanh bất động sản quy định tổ chức, cá nhân kinh doanh dịch vụ bất động sản phải thành lập doanh nghiệp và có ít nhất 02 người có chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản. Cá nhân có quyền kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản độc lập nhưng phải có chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản và đăng ký nộp thuế theo quy định của pháp luật về thuế.

          Hiện nay, cò đất trá hình xuất hiện và hoạt đông nhưng không có chứng chỉ hành nghề hoặc chứng chỉ đã hết hạn khiến thị trường kinh doanh bất động sản gặp nhiều biến động. Tại điểm a khoản 1 Điều 59 Nghị định 16/2022/NĐ-CP của Chính phủ đã quy định mức phạt tiền từ 40 - 60 triệu đồng đối với các cá nhân có các hành vi sau:

            -  Kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản độc lập mà không có chứng chỉ hành nghề hoặc chứng chỉ hành nghề hết thời hạn sử dụng theo quy định;

          - Tẩy xóa, sửa chữa chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản làm sai lệch nội dung chứng chỉ;

          - Cho mượn, cho thuê hoặc thuê, mượn chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản để thực hiện các hoạt động liên quan đến môi giới bất động sản.

          Theo quy định trên thì chỉ có những người có chứng chỉ hành nghề còn thời hạn sử dụng mới được môi giới bất động sản. Nếu cá nhân vi phạm sẽ bị phạt tiền từ 40 - 60 triệu đồng và phải bổ sung chứng chỉ hành nghề theo quy định khi kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản độc lập (mức phạt cũ tại khoản 1 Điều 58 Nghị định 139/2017/NĐ-CP chỉ từ 10 - 15 triệu đồng).

          2. Vừa làm môi giới vừa làm người mua, bán cũng bị phạt (đây là điểm mới được bổ sung tại Nghị định 16/2022/NĐ-CP)

          Cũng tại Điều 62 Luật Kinh doanh bất động sản, Tổ chức, cá nhân kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản không được đồng thời vừa là nhà môi giới vừa là một bên thực hiện hợp đồng trong một giao dịch kinh doanh bất động sản.

          Theo quy định tại điểm d khoản 1 Điều 59 Nghị định 16/2022/NĐ-CP, tổ chức, cá nhân kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản đồng thời vừa là nhà môi giới vừa là một bên thực hiện hợp đồng trong một giao dịch kinh doanh bất động sản sẽ bị phạt tiền từ 40 - 60 triệu đồng đối với tổ chức và 20 - 30 triệu đồng đối với cá nhân.

           3. Tăng mức phạt gấp 4 lần đối với hành vi “thu phí không đúng quy định”

          Theo Điều 64, 65 Luật Kinh doanh bất động sản thì doanh nghiệp, cá nhân kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản sẽ hưởng tiền thù lao và hoa hồng từ dịch vụ môi giới bất động sản. Trong đó:

          - Mức thù lao môi giới bất động sản do các bên thỏa thuận trong hợp đồng không phụ thuộc vào giá của giao dịch được môi giới.

          - Mức hoa hồng môi giới bất động sản do các bên thỏa thuận trong hợp đồng.

          Ngoài những khoản tiền đã thoả thuận này, doanh nghiệp, cá nhân môi giới bất động sản không được thu thêm chi phí khác. Nếu vi phạm thì theo quy định tại điểm đ khoản 2 Điều 59 Nghị định 16/2022/NĐ-CP, sẽ bị phạt tiền từ 120 - 160 triệu đồng đối với tổ chức và 60 - 80 triệu đồng đối với cá nhân khi thu các loại phí kinh doanh dịch vụ bất động sản mà pháp luật không quy định.

          Mức phạt này đã bị tăng rất nhiều so với quy định cũ tại điểm đ khoản 2 Điều 58Nghị định 139/2017/NĐ-CP. Cụ thể, theo quy định tại điểm d khoản 2 Điều 58, Nghị định 139/2017/NĐ-CP mức phạt này chỉ là 30 - 40 triệu đồng đối với tổ chức và từ 15 - 20 triệu đồng đối với cá nhân.

          Ngoài ra, tổ chức, cá nhân vi phạm còn phải trả lại cho các bên khoản tiền, chi phí kinh doanh dịch vụ bất động sản đã thu sai quy định.

          4. Tăng mạnh mức phạt khi cò đất "vẽ" thông tin nhà đất

          Theo quy định tại Khoản 2 Điều 67 Luật Kinh doanh bất động sản năm 2014 nêu rõ, doanh nghiệp, cá nhân kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản có nghĩa vụ cung cấp hồ sơ, thông tin về bất động sản do mình môi giới và chịu trách nhiệm về hồ sơ, thông tin do mình cung cấp.

          Do đó, nếu tổ chức, cá nhân kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản không cung cấp, cung cấp không đầy đủ hoặc cung cấp không trung thực hồ sơ, thông tin về bất động sản mà mình môi giới thì theo quy định tại khoản 3 Điều 59 Nghị định 16/2022/NĐ-CP sẽ bị phạt tiền từ 200 - 250 triệu đồng đối với tổ chức và từ 100 - 125 triệu đồng đối với cá nhân.

          So với mức phạt cũ quy định tại khoản 3 Điều 58 Nghị định 139/2017/NĐ-CP,  hành vi này đã bị tăng mạnh mức phạt, từ 40 - 50 triệu đồng lên 200 - 250 triệu đồng đối với tổ chức và từ 20 - 25 triệu đồng lên 100 - 125 triệu đồng đối với cá nhân.

            Nghị định 16/2022/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 28/01/2022, thay thế  Nghị định 139/2017/NĐ-CP. Với việc tăng mạnh chế tài xử phạt đối với lĩnh vực kinh doanh bất động sản sẽ góp phần giảm bớt các chiêu trò của cò đất tự phong, tránh rủi ro khi giao dịch mua bán đất, góp phần ổn định tình hình an ninh chính trị trong thời gian tới./.